Granice

granice kaszuby
Zdjęcie: Wikipedia

Kaszuby położone są w północnej części Polski i obecnie ich granice wytycza się na podstawie odsetek zamieszkujących tam etnicznych Kaszubów. Mówi się, że Kaszuby są przede wszystkim tam, gdzie mieszkają Kaszubi. Region ten w całości tworzy pas ziemi o szerokości około 40 km rozciągający się z północnego wschodu na południowy zachód przez prawie całe województwo pomorskie. Współcześnie do Kaszub zalicza się powiaty (niektóre tylko częściowo): bytowski, chojnicki, gdański, kartuski, kościerski, lęborski, pucki, wejherowski oraz miasta na prawach powiatu, czyli Gdynię, Sopot i Gdańsk (w którym swoje siedziby mają najważniejsze kaszubskie organizacje). Do ważnych kaszubskich miast, w których kultywuje się język kaszubski zalicza się: Wejherowo, Kartuzy, Puck, Władysławowo, Chojnice i Kościerzynę. Warto jeszcze dodać, że na południu i w centrum tego regionu mieści się Pojezierze Kaszubskie, nazywane Szwajcarią Kaszubską, charakteryzujące się niesamowitą liczbą jezior i innych zbiorników wodnych.

Według badań w latach 800-950 Kaszubi zasiedlali całe Pomorze, od Gdańska aż po Szczecin. W celu ustalenia granic obszaru zamieszkiwanego przez Kaszubów na przełomie XIII-XV wieku pomocne są badania językoznawcze opierające się na analizie nazw własnych (imion, nazwisk, nazw miejscowości, rzek i jezior) oraz treści zawartych w dawnych dokumentach. Na ich podstawie udało się wytyczyć ogólne granice dawnych Kaszub, czyli tereny od Bałtyku po Noteć i od dolnej Wisły po dolną Odrę. Od XVII wieku region ten zaczął się zmniejszać, a jego mieszkańcy byli wypierani przez naród niemiecki. Zwłaszcza w XVIII i XIX wieku procesy mające na celu wynarodowienie ludności kaszubskiej przybrały na sile. W rezultacie do końca XIX wieku niemal cała ludność kaszubska uległa germanizacji. Dopiero po roku 1989 Kaszubi uzyskali odpowiednie warunki i mieli szanse na rozwój w obrębie państwa polskiego.