Hymn Kaszub​

Istnieją dwa utwory, które pretendują do miana hymnu Kaszub. Rozłam ten dobrze obrazuje obecne podziały wśród wspólnoty kaszubskiej, zwłaszcza w kwestii świadomości narodowej.

Jednym z nich jest pieśń „Tam, gdze Wisła òd Krakòwa”, do której słowa stworzył poeta i dziennikarz kaszubski Hieronim Derdowski. Utwór ten, nazywany również „Marszem kaszubskim”, stanowi część sławnego poematu „O panu Czorlinsczim, co do Pucka po Sece jachoł”, wydanego w 1880 roku. Muzyka do tej pieśni została skomponowana przez Feliksa Nowowiejskiego, który również jako pierwszy użył w stosunku do niej określenia hymn kaszubski, na początku lat 20. XX wieku. Oficjalnie 21 stycznia 2017 roku Rada Naczelna Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego podjęła uchwałę zalecającą wykonywanie „Marszu kaszubskiego” jako hymnu kaszubskiego. Obecnie utwór ten pojawia się przede wszystkim podczas obrad i uroczystości organizowanych przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. „Tam, gdze Wisła òd Krakòwa” pełni funkcję hymnu kaszubskiego głównie dla Kaszubów utożsamiających się z polską orientacją narodową.

Hieronim Derdowski, Feliks Nowowiejski, „Tam, gdze Wisła òd Krakòwa”
(Marsz kaszubski)
„Hymn Kaszubski – Kaszëbsczi Himn” (Kaszubi PL)
Drugim utworem, który pretenduje do miana hymnu kaszubskiego jest, powstała w 1954 roku, pieśń „Zemia Rodnô”. Autorem jej słów i muzyki był poeta Jan Trepczyk. Utwór ten jest śpiewany zwykle podczas obchodów Dnia Jedności Kaszubów, Dnia Flagi Kaszubskiej oraz towarzyszy zebraniom członków Kaszëbsczi Jednotë. Dodatkowo, od 19 marca 2012 roku, każdego dnia w południe i o północy można go usłyszeć w Radiu Kaszëbë. „Zemia Rodnô” pełni funkcję hymnu kaszubskiego głównie dla Kaszubów, którzy posiadają kaszubską świadomość narodową. Zyskało to oficjalny charakter w Deklaracji ideowej Stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota przyjętej 7 września 2011 roku.
Jan Trepczyk, „Zemia Rodnô”
„Kaszëbsczi Himn – Hymn Kaszubski” (Mateùsz Titës Meyer)