Młyn wodny w Lipuszu

Położony nad Czarną Wdą młyn wodny w Lipuszu jest klasyczną tego typu budowlą pochodząca z XIX wieku. Dawniej na przeciwległym brzegu rzeki stał inny młyn, datowany na pierwsza połowę XV wieku, który został jednak rozebrany. Młyn w Lipuszu pierwotnie posiadał całkowicie drewnianą konstrukcję, ale z biegiem czasu został podmurowany.
Na początku była to niewielka budowla z jednym kołem młyńskim, jednak później wzbogacono ją o drugie koło, co wiązało się z wyższym statusem, ale również z wyższymi podatkami. Właścicielami młynu wodnego w Lipuszu byli z reguły książęta, zakony, proboszczowie parafii czy rycerze. Oprócz mielenia zboża, byli oni również zobligowani do napraw i konserwacji kół młyńskich, obserwacji i kontroli poziomu wód oraz odszlamiania rowów i stawów w okolicach młyna.
Obecnie młyn w Lipuszu należy do prywatnych właścicieli i został odrestaurowany. Stanowi jeden z niewielu młynów wodnych znajdujących się na Pomorzu Gdańskim, będąc zarazem zabytkiem kultury kaszubskiej. Można go obejrzeć zarówno od strony lądu, jak i rzeki, przez którą prowadzi popularny szlak kajakowy na Wdzie. Co więcej, młyn w Lipuszu nadal działa, mieląc zboże na mąkę dla lokalnej piekarni.
Oficjalny portal turystyczny Województwa Pomorskiego Pomorskie.travel
[https://pomorskie.travel/punkty-poi/mlyn-wodny-w-lipuszu/
dostęp: 19.11.2021]
Gmina Lipusz
[https://www.lipusz.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&menu=101&strona=1&sub=27&subsub=98&subsubsub=100
dostęp: 19.11.2021]
Magazyn Kaszuby
[https://magazynkaszuby.pl/atrakcje/lipusz-mlyn-wodny-wdzie-historia-kolem-mlynskim-toczona/
dostęp: 19.11.2021]