Damski strój kaszubski

Zdjęcie: Biblioteka Narodowa

Współcześnie wykorzystywany ludowy strój kaszubski ma formę stylizowaną i nie odzwierciedla w pełni swojego pierwowzoru.

Na kobiecy strój kaszubski składa się sznurowany, aksamitny serdak bądź gorset, często w kolorze czarnym, wyszywany złotą lub srebrną nicią. Pod niego zakłada się białą płócienną haftowaną koszulę („kòszla”) z dekoltem w formie stójki, wykańczaną haftem płaskim, z bufiastymi rękawkami zebranymi w mankiety. Panny na głowie noszą wianek („wianuszk”), a mężatki aksamitny czepiec („czepc”) wyszywany złotą nicią i ozdobiony wstążkami. Ważnym elementem ubioru jest gładka marszczona spódnica („czitel”) sięgająca za kolana, która może występować w różnych kolorach: żółtym, czerwonym, niebieskim, granatowym, zielonym lub brązowym. Zwykle żywsze barwy są przeznaczone dla młodych, a ciemniejsze dla starszych kobiet. Dół spódnicy zdobią dwa szersze lub trzy węższe czarne pasy. W talii zawiązuje się biały lniany fartuszek („szërtuch”) ozdobiony u dołu haftem wykorzystującym roślinne motywy. Pod spódnicą wierzchnią znajduje się halka („spódnik”), a pod nią pantalony („spòdné buksë”). Na nogi zakłada się białe pończochy („stréfle”), a następnie odświętne czarne trzewiki na obcasie zapinane na pasek („wiksówki”). Całość stroju uzupełnia wstążka wisząca z tyłu czepca lub wianka oraz biżuteria w postaci bursztynowych korali.

stroj kaszubski
Zdjęcie: Biblioteka Narodowa
stroj kaszubski
Zdjęcie: Dom Kultury im. Hieronima Derdowskiego w Wielu