Kaszubskie malarstwo na szkle uprawiane jest od XVII wieku. Na początku przybierało ono formę przyklejania do szkła obrazków Jezusa, Maryi czy świętych. W dużej mierze były to drzeworyty naklejane na szyby, do których następnie domalowywano – bezpośrednio na szkle – kwiatowe ornamenty. Kolorystyka motywów charakteryzowała się zwykle żywymi barwami, często różnymi odcieniami żółci, czerwieni, zieleni i błękitu. Z reguły każdy motyw posiadał kontur, który wypełniało się kolorem. W późniejszym czasie sztuka malowania na szkle zanikła i jeszcze w okresie międzywojennym była prawie zapomniana. Wrócono do niej dopiero w latach 50. XX wieku, sięgając też po motywy świeckie, takie jak pejzaże czy scenki rodzajowe.

W większości jednak kaszubskie obrazy na szkle charakteryzują się tematyką religijną. Najczęściej w centralnym miejscu znajduje się postać święta w pozycji frontalnej, a wokół niej roztacza się kwiatowa kompozycja. Można wyróżnić cztery podstawowe ułożenia dekoracji: kwiaty mogą okalać postać, wychodzić z rogów szyby, być porozrzucanymi elementami roślinnymi lub tworzyć tło. Motywy wykorzystywane w ornamentyce malarstwa na szkle to m.in.: tulipan, owoc granatu oraz wiele odmian róży. Kolorystyka kwiatów utrzymana jest w ciepłych barwach – od żółci przez czerwienie do brązów. Raczej nie występują kolory niebieskie ani wzory kwiatowe, które można znaleźć na kaszubskich serwetach. Inspiracje kompozycyjne malarstwa na szkle pochodzą głównie z szat kościelnych oraz zdobień na meblach. Dawniej w chatach było mało światła i ze względu na to obrazy zawsze miały jasne tło, aby rozjaśniać wnętrze.

Malowanie na szkle należy rozpocząć od przygotowania na kartce papieru wzoru, który następnie podkłada się pod dobrze odtłuszczoną szybę. Później pędzlem bądź piórkiem zamoczonym w czarnym tuszu lub farbie olejnej odmalowuje się kontury szkicu z kartki na szkło. Kolejnym krokiem jest wypełnienie powstałych obramowań, wcześniej czyniono to po prostu jednym kolorem, a obecnie praktykuje się łamanie barw i cieniowanie. Stosuje się głównie farby olejne lub wodne, czasem również temperowe. Należy zaznaczyć, że malowanie na szkle zupełnie różni się od malowania na płótnie. Tworzenie zaczyna się od nanoszenia szczegółów, a dopiero potem przechodzi się do większych elementów. Kolejną trudnością jest to, że obraz powstaje na odwrotnej stronie szyby, więc maluje się w odbiciu lustrzanym i co jakiś czas trzeba sprawdzać, czy obraz jest poprawnie wykonany. W malowaniu na szkle niezwykle ważna jest precyzja i skupienie – ponieważ farbę zmywa się w całości, nie ma możliwości poprawienia żadnych pomyłek.

Najważniejszym ośrodkiem kaszubskiego malarstwa na szkle jest Kaszubski Uniwersytet Ludowy w Wieżycy, w którym organizowane są warsztaty z tej dziedziny sztuki.

Wybrane najważniejsze przedstawicielki i przedstawiciele kaszubskiego malarstwa na szkle:

• Czesław Hinc,
• Zbigniew Stankowski,
• Józef Chełmowski,
• Zygmunt Kędzierski,
• Halina Krajnik,
• Edmund Zieliński,
• Wiesława Poździk,
• Anna Basman-Dettlaff z Połczyna,
• Włodzimierz Ostoja-Lniski z Czerska,
• Alicja Serkowska z Kartuz,
• Krystyna Malek.