Grodzisko „Góra Zamkowa” w Żarnowcu

Nad Jeziorem Żarnowieckim znajduje się wysoczyzna morenowa o stromych i trudno dostępnych zboczach. Prawdopodobnie w VII-IX wieku znajdowała się w tym miejscu jedna z głównych słowiańskich warowni Pomorza Wschodniego. Osada ta była ziemno-drewniana i stanowiła centrum kilku sąsiadujących ze sobą grodów. Śladem po jej istnieniu jest grodzisko na Górze Zamkowej, czyli wzniesieniu będącym częścią wysoczyzny. Źródła pisane jednak nic nie wspominają o tym grodzie, a o jego istnieniu można dowiedzieć się przede wszystkim z legend. Według archeologów osada ta została zniszczona nagle, prawdopodobnie w czasie zbrojnego napadu.

Szczyt wzgórza, na którym znajduje się grodzisko jest płaski i oddalony od Jeziora Żarnowieckiego o ok. 500 metrów. Osada na Górze Zamkowej to przykład typowego grodu wyżynnego dostosowanego do powierzchni terenu. Ma układ pierścieniowaty, a znajdujące się tam wały ziemne zawierają dwa dziedzińce. Jeden z nich jest wyższy i możliwe, że stanowił pierwotną część grodu, który został później powiększony. Dzięki takiemu układowi osada zyskiwała lepsze możliwości obrony oraz mogła spełniać dwie odmienne funkcje – w górnej części znajdowała się świątynia lub siedziba władcy, a dolna stanowiła zaplecze gospodarcze. Szczyt Góry Zamkowej ma wysokość ok. 95 m n.p.m., a zachowane wały ziemne grodziska mają ok. 5 metrów.